Kadir Has Üniversitesi Mühendislik ve Doğa Bilimleri Fakültesi Yönetim Bilişim Sistemleri Bölüm Başkanı Prof. Dr. Hasan Dağ, “Türkiye verilerini paylaşıma açarsa, insanlar bunları kullanarak iş zekası, ürün ve servis üretebilirler. Böylece biz de dünyadaki yarışta yerimizi alabiliriz” dedi.
Büyük verinin ortaya çıkışıyla ilgili bilgilendirmede bulunan Prof. Dr. Hasan Dağ, “İnternet önce bilim dünyasında yaygınlaştı. Bilim insanlarının, üretilen bilimsel dokümanları kendi aralarında paylaşması için Avrupa Parçacık Fizik Laboratuvarı’nda başlayan bir serüvenle tüm dünyaya yayıldı ve halka açıldı. 1990’lı yıllarından ortasından itibaren de halk tarafından kullanılmaya başladı. Daha sonra grafik özelliği olan tarayıcılar hayatımıza girdi. Tüm dünya bunu çok sevdi ve hızlı bir şekilde kullanmaya başladı” açıklamasında bulundu.
Türkiye’de büyük veri
“Türkiye’de üniversiteler dahil olmak üzere büyük veri konusuna daha yeni yeni giriyoruz, anlamaya çalışıyoruz” diyen Prof. Dr. Dağ, bu konuda Amerika, İngiltere, Japonya, ve Hindistan’ın oldukça önde olduğunu belirtti. Amerika’nın, açtığı internet sitesi üzerinden, ülkesinde üretilen tüm verileri ücretsiz olarak şirketlere, üniversitelere ve insanlara sunduğunu ifade eden Prof. Dr. Dağ, “İnsanlar oradan verileri ve veriler üzerinde araştırma yapacakları araçları alıyorlar. Bu analizleri yaparak iş zekası üretiyorlar. Bu durum İngiltere, Japonya ve Hindistan’da da böyle. Biz henüz bunu oluşturamadık. Verileri paylaşmaktan korkuyoruz. Şu anda yapmamız gereken, veriyi bir an önce paylaşıma açmak. Verileri kişisel bilgileri anonimleştirerek, kişiyi tarif etmeden paylaşmanın hiçbir sakıncası yok. Böylece insanlar bunları kullanabilir, iş zekâsı, ürün ve servis üretebilirler. Biz de dünyada bu yarış içinde var olabiliriz. Verilerin paylaşıma açılmasının yanı sıra büyük verinin önemini okullarda ve kamu kuruluşlarında da anlatmalıyız” şeklinde konuştu.
“Büyük veriyi bilgiye dönüştüren firmalar ön plana çıktı”
Dünyada veriyi toplayan, depolayan, işleyen ve bilgiyi dönüştüren firmaların bir adım önde olduğunu dile getiren Prof. Dr. Dağ, “Örneğin Amazon bugün dünyanın en büyük e-ticaret sitesi. Son açıklanan ‘dünyanın en zenginleri’ listesine baktığımızda kurucusunun ilk 5 içinde olduğunu görüyoruz. Bu tamamen ticaretin elektronik ortama taşınması sonucunda ortaya çıkmış bir başarıdır. Bir başka örnek olarak Whatsapp uygulamasını gösterebiliriz. Whatsapp 50 kişilik küçük bir grubun ürettiği yazılımdı. Ancak 18,5 milyar dolara satıldı. Bu öyle büyük bir ekonomi ki, bu kadar büyük bir katma değeri olan başka bir ekonomi bulamıyorsunuz. Uygulama bu kadar büyük bir ücret karşılığında satın alındı, çünkü Whatsapp satıldığında dünya çapında 1,2 milyar kullanıcısı vardı ve o kişilere ait verilerden, kendi aralarındaki paylaşımlardan bilgi üretme ve bilgileri iş amacıyla kullanma imkânı sunuyordu” dedi.
