Beyrut patlamasının nedeni amonyum nitrat olarak açıklanmıştı. Dün akşam saatlerinde gerçekleşen patlamanın gübre olarak da kullanılan amonyum nitrattan kaynaklandığını Lübnan başbakanı açıklamıştı. Peki amonyum nitrat nedir?
Beyrut patlamasının nedeni olarak ileri sürülen amonyum nitratı sizler için yazdık. Öncelikle dün akşam gerçekleşen patlamadan kısaca bahsedelim. Lübnan’ın başkenti Beyrut’ta dün akşam yerel saatle 18.00 sularında büyük bir patlama meydana geldi. Patlamanın kaynağı olarak Beyrut Limanı’nda tutulan patlayıcı maddelerin bulunduğu 12 numaralı depo gösterildi. Söz konusu depoda önce bir yangın çıktı ve ardından büyük bir patlama gerçekleşti.
Ülkenin cumhurbaşkanı Michel Aoun, 6 yıldır limanda tutulan 2 bin 750 ton amonyum nitratın yeterli güvenlik önlemleri alınmadığı için patladığını söyledi.
Beyrut’ta iki hafta süreyle acil durum ilan edildi ve liman yetkilileri ev hapsine alındı. Dünyanın dört bir yanından ülkelerin yöneticileri Lübnan’a yardım edebileceğini duyurdu.
Scientific American‘dan derlediğimiz bilgilere göre Beyrut patlamasının nedeni olarak gösterilen amonyum nitrat, kendi kendine yakıcı bir madde olmamakla birlikte diğer malzemelerin yanmasını hızlandırabilen bir oksijen kaynağı görevi görür.
Beyrut patlamasının nedeni olarak gösterilen amonyum nitrat nedir?
Amonyum nitratın kimyasal formülü NH₄NO₃ olarak bilinmekte. Bu azotlu bileşik, bir amonyum ve bir nitrat kökünün bileşik oluşturmasıyla elde edilir. Amonyum nitratın en bilinen kullanım alanı tarımsal gübreleme olarak dikkat çeker. Tarımsal kullanımının yanı sıra güçlü bir patlayıcıdır da. Bu ürün, küçük gözenekli peletler veya “priller” olarak üretilir.
Endüstriyel bir amonyum nitrat felaketinin gerçekleşmesi için birçok nedenin birlikte işlemesi gerekiyor. İşte Beyrut patlamasında da bu durum görünüyor. Yanmanın meydana gelmesi için oksijen mevcut olmalıdır. Amonyum nitrat priller, çevremizdeki havadan çok daha konsantre bir oksijen kaynağı sağlar. Bu yüzden petrol ve diğer yakıtlarla karıştırıldığı madencilik patlayıcıları arasında etkilidir.
Bununla birlikte, yeterince yüksek sıcaklıklarda, amonyum nitrat kendi başına şiddetli bir şekilde ayrışabilir. Bu işlem, azot oksitleri ve su buharını içeren gazlar oluşturur. Patlamaya neden olan gazların bu hızlı salınımıdır. Beyrut patlamasının nedeni olarak sunulan amonyum nitrat, tehlikeli maddeler arasında gösteriliyor.
Beyrut’taki patlamaya neyin sebep olduğunu tam olarak bilmesek de, olayın görüntüleri patlamadan önce kentin liman bölgesinin bir bölümünde bir yangının meydana geldiğini göstermektedir. Bir yangının amonyum nitrat patlamasını tetiklemesi nispeten zordur. Böylesi bir patlama için yangının amonyum nitrat prillleriyle aynı alanda gerçekleşmesi ve sınırlandırılması gerekecektir.
Beyrut patlaması yüzlerce insanın canına mal oldu
Beyrut patlamasının nedeni henüz kesin olarak bilinmiyor ancak bilinen gerçek şu ki 100’ün üzerinde insan hayatını kaybetti, 100’den fazla kişi hala kayıp ve 2 bin yaralı bulunuyor. Şehrin liman bölümü adeta dümdüz oldu. Ülke bir süredir zaten ekonomik sıkıntı yaşıyordu, bu patlamayla birlikte şehrin tahıl ve buğday stokları da tehlikeye girdi.
Lübnan halkı, 2 bin 700 ton amonyum nitratın 6 yıldır şehrin göbeğinde güvenlik önlemleri alınmadan tutulmasına tepkili.
Ayrıca patlamadan sonra liman şehrinin üzerini azot oksit gazı kapladı. Amonyum nitrat patlaması büyük miktarlarda azot oksit üretir. Azot dioksit (NO₂) kırmızı, kötü kokulu bir gazdır. Azot oksitler kentsel hava kirliliğinde yaygın olarak bulunur ve solunum sistemini tahriş edebilir. Özellikle solunum yolu rahatsızlığı bulunan kişilerin bu gazdan olumsuz etkilenmesi muhtemel. Tehlikeli gazın birkaç gün şehri etkisi altına alacağı söyleniyor.
>> Beyrut patlamaları sosyal medyanın gündemine oturdu. Patlamadan ilk görüntüler
