Sadece Teknolojiyi Raftan Alarak Müşterilerimize Sunmuyoruz, Bilgi ve Becerimizi Katarak Onlara Özel Bir Çözüm Yaratıyoruz
Rekabette bir adım öne çıkmak için elde edilen verilerden değer yaratöanın zamanı geldi de geçiyor bile. Peki, verilerinizden nasıl değer elde edebilirsiniz? Bu soruyu BT sektöründe köklü bir kuruluş olan ve uzun yıllardır veri üzerine çalışmalarını sürdüren KOMTAŞ Bilgi Yönetimi firmasının Genel Müdürü Yüksel Çomak’a sorduk.
Yüksel bey bizlere KOMTAŞ Bilgi Yönetimi’nin bugüne kadar ki macerasından bahsedebilir misiniz?
KOMTAŞ, Bilişim sektöründe hizmet vermek üzere 1989 yılında kurulmuş bir firma. 90’lı yılların başında Kurumsal Kaynak Planlama (ERP) sistemlerine yönelik çözümler sunmaya başladı. O dönemlerdeki müşteri portföyüne baktığımızda çoğunlukla uluslararası müşteriler olduğunu görüyoruz. 2000’li yıllara geldiğimizde ERP diye adlandırdığımız pazar doyma noktasına gelmişti. Bizde bu bağlamda kurumlara farklı ve katma değerli nasıl bir çözüm sunabiliriz diye düşündük ve 2000 yılının başında “Veri ve İş Analitiği” adını verdiğimiz birimi kurduk. Buradaki temel hedefimiz analitiği, raporlama ve iş zekası sistemlerini daha etkin kullanmaktı. Analitik ve raporlama konusunda çalışmak için veri yönetiminin iyi yapılması gerekliliğini öğrendik. Her şey verinin üzerine inşa ediliyor. Eğer siz veriyi doğru, kaliteli ve güncel bir şekilde toplayamazsanız üzerine koyduğunuz iş analitiği ve raporlama sistemleri günün sonunda size istediğiniz sonuçları vermeyebilir. Bu anlamda veri yönetimi giderek önem kazandı. Şu anda da veri yönetimi ve iş analitiği alanında, Türkiye’de bu işe ilk girmiş ve bu alanda lider olmak isteyen bir firmayız.
Veri her geçen gün kurumlar için daha değerli hale geliyor. Kurumlar elde ettiği verilerden nasıl daha fazla değer elde edebilir?
Bugün ki ekonomi birçok yerde “Bilgi Ekonomisi” diye tabir ediliyor. Tabii ki buradaki Türkçe “Bilgi” kelimesinin anlam açısından çok yeterli olmadığını belirtmeliyim. “Bilgi” kelimesini “Data İnformation Knowledge” kelimelerinin karışımı olarak kullanıyoruz. Diğer yandan Bilgi Ekonomisinin en önemli girdisi şuanda “Veri”. Nasıl sanayinin en önemli girdileri enerji ve petrol kaynaklarıysa, bizim için de “Veri”.
Günümüzde kurumlar rekabet içinde yer almak istiyorlarsa bu önemli girdiyi dikkate almak zorunda. Bunu şöyle örnekleyebiliriz. Veriden değer yaratan ile yaratmayan arasındaki fark, karanlık bir odada hareket etmekle aydınlık bir odada hareket etmek kadar farklı. Veri analitiğini etkin olarak kullanabilirseniz etrafınızı aydınlatır ve müşterileriniz, sektörünüz, riskleriniz hakkında bilgiye sahip olursunuz. Tabii ki, liderlikte sezgi halen çok önemli bir kavram. Verilerinizden elde ettiğiniz bilgilerin üzerine sezgi ve deneyimlerinizi koyarsanız yönetiminizin daha etkin olacağına kesin gözle bakabilirsiniz.
Veriye bakış açısı ve bu konudaki yatırımlar açısından değerlendirildiğinde ülkemiz dünya ölçeği ile kıyaslandığında nerede yer alıyor?
Türkiye’deki dinamizm inanılmaz. Özellikle teknolojiye olan ilgi hat safhada. Fakat bir şekilde bunu sistemleştiremiyoruz, kurumsallaştıramıyoruz. Bireysel tarafta olan müthiş ilgiyi kurumsallaştırmamız şart. Tabii ki bu işler belli sıra ile yapılıyor. Belli bir konudaki gelişimi tamamlamamızın ardından bir sonraki kademeye geçiyoruz. Biz teknolojiyi ithal ettiğimiz için önce bunları algılamak ve bunlardan değer kazanma noktasında bir miktar daha zamana ihtiyacımız var. Ama veriden elde edilebilecek değerleri, bütün kurumların farkında olduğu bir konu olarak düşünüyorum.
Analitik konusundaki görüşleriniz neler?
Veriye anlam, hayat, görünüm, değer ve eylem kazandıran şey analitik. KOMTAŞ’ın 2000 yılından bu yana vizyonunu çizerken analitiği her zaman bizim ulaşmak ve yapmak istediğimiz iş olarak ortaya koyuyoruz. Ama bu yolda ilerlerken hadi hep birlikte analitiği kullanalım demekle olmuyor. Eğer daha analitik bir firma olmak istiyorsanız öncelikle her şeyin veriden geçtiğinizi bilmelisiniz. Veri ile birlikte kurumlardaki liderlik ve yönetimin de analitik odaklı olması şart. Bunun yanı sıra kurum içerisindeki tüm sistemlerin daha analitik odaklı tasarlanması gerekiyor. Önümüzdeki dönem vizyonumuzda analitiğin önemini bilerek hareket ediyoruz. Bu konuda verinin çok önemli bir yer işgal ettiğini biliyoruz.
Şuan da kurumlar uygulama odaklı işleyişini sürdürüyor. Biz kurumları enformasyon odaklı yapabilirsek analitiğe bir adım daha yaklaşmış oluruz. Kurumların verilerini daha ortaya çıkarırken analitiğe uygun bir biçimde depolaması ve bunları ayrı ayrı değil de bir bütün olarak düşünmesi gerekiyor. Bu sayede analitiği istediğimiz noktaya getirmiş oluruz.
Çalıştığınız kurumları sektöre göre kategorilere bölseniz, veriden en fazla değeri elde eden sektörler hangileri?
Bu soruyu duyduğumda aklıma ilk olarak Telekomünikasyon sektörü geldi. Bu ve bunun gibi sektörlerde yer alan firmalar ellerindeki verilerden yüksek oranda kar yaratabilecekleri yapılar kurabilirler. Fakat şunu da düşünmemizde fayda var. Özellikle akıllı telefon sektöründe rekabet çok fazla ve asıl parayı sektörde altyapı sağlayan firmaların yanında yer alan uygulama firmaları kazanıyor. Altyapı firmaları içinde bulunduğu rekabet şartlarından dolayı karlılık anlamında zorluklar yaşayabiliyor. Bu soruyu şöyle cevaplayabilirim. Müşteri odaklı olması gereken kurumların tamamı veriden değer yaratması gereken kurumlar arasında yer alıyor. Telekomünikasyon, bankacılık, sigorta ve perakendecilik bu sektörlerin başında geliyor.
KOMTAŞ Bilgi Yönetimi tarafından sunulan çözümlerin rakiplerinize göre farkları neler? Informatica ile olan işbirliğinizin kapsamı hakkında görüşlerinizi alabilir miyiz?
Daha önce sizlere teknolojiyi ithal ettiğimizden bahsetmiştim, bu yüzden çözümlerimizde kullandığımız teknolojiyi özümsemediğimiz, yerelleştirmediğimiz ve üzerine katma değer koymadığımız sürece kurumlara bir değer yaratabileceğimizi düşünmüyorum. Öncelikle, teknolojide her şeyi yapamazsınız bir alana odaklanmanız gerekiyor. Biz de odak alanımızı Veri Yönetimi ve Analitik olarak seçtik.
Bizi farklılaştıran en önemli şeylerden bir tanesi, en iyi teknolojiler ile işbirliği yamamız. Informatica bizim için bu anlamda çok önemli bir yere sahip. Tabii ki bunun yanı sıra uzun vadeli yol haritamızın belli olması ve geçmiş deneyimimiz de bize önümüzü görmemiz için ışık tutuyor.
Bizi farklılaştıran bir diğer konu ise, teknolojiyi sadece raftan alıp müşterilerimize sunmamız değil, ona şimdiye kadar elde ettiğimiz bilgi ve beceriyi aktararak Türkiye’ye özel bir çözüm haline dönüştürebilmemiz.
Gelecekte veri yönetimi konusunda nasıl değişiklikler olacağını tahmin ediyorsunuz?
Son döneme baktığımızda verinin kapasite olarak çok fazla arttığını görüyoruz. Bu veriyi analiz edebilmek ve değer yaratabilmek için yöntemlerimizi gözden geçilmemiz ve uygun değişiklikleri yapmamız gerekiyor. Bu biraz altın aramaya benziyor. Elinizdeki tonlarca topraktan gramla altın çıkarmaya uğraşıyorsunuz. Eğer bir ton topraktan gramla altın elde edecek teknolojiniz yok ise bu işi yapmanız biraz güç.
Günümüzde toplanan verilere baktığımızda yapısal verilerden çok etkileşim verilerinin daha fazla olduğunu görüyoruz. Etkileşimden elde edilen veriler ile yaratılacak değerin de kat kat fazla olacağını biliyoruz ve buna göre çalışmalarımız sürdürüyoruz. Gelecekte verinin değeri tahmin ettiğimizden çok artacak, yapısı değişecek ve farklı verileri bir arada işleyerek ortaya değerli bir şey çıkarmak çok önemli olacak. Şimdilerde yapılan işlemi, değirmenin işleyiş tarzına benzetebiliriz. Bir değirmeniz var ve suyu alıp bu değirmenin haznesine koyarak değirmeni döndürüyoruz. Şu anki yapıda bu tarz bir çalışmanın çok hantal olduğunu söyleyebilirim. Veri neredeyse analitiği oraya götürüp üzerinde çalıştırmamız gerekiyor. Daha çevik değirmenler yapmamız gerektiği görüşündeyim.
KOMTAŞ Bilgi Yönetimi’nin yakın plan hedefleri hakkında söylemek istedikleriniz neler?
Bu sene için devam edebilir bir büyüme gerçekleştirmek istiyoruz. 25 yıl geçmişi olan bir firmayı inşallah önümüzdeki bir 25 – 50 yıl daha ayakta tutmanın en önemli görevlerimden biri olduğunu düşünüyorum. Orta vadede ise veri ve enformasyon yönetimi ile birlikte kurumlara ellerindeki veriler ile nasıl değer yaratabileceklerini sunmaya devam edeceğiz.
