NASA Mars görevlerine bir yenisini daha ekliyor. Bu kez Amerika Birleşik Devletleri Havacılık ve Uzay Ajansı / NASA, önümüzdeki ay Mars’a gönderilecek keşif aracıyla birlikte bir helikopter de gönderecek. Ingenuity ismi verilen helikopter başarıyla görevini yerine getirebilirse, Dünya dışı bir gezegende kontrollü uçuşu sağlanan ilk hava aracı olacak.
NASA Mars için bir helikopter tasarladı. Temmuz ayında Mars’a gönderilmesi planlanan helikopterin ismi ise Ingenuity (Beceri) olarak açıklandı. Kızıl Gezegen’e gönderilmesi planlanan helikopter, başarıya ulaşırsa başka bir gezegende kontrollü uçuşu sağlanan ilk hava aracı olacak. NASA Mars Keşif Programı‘nın açıklamasına göre, Ingenuity, Mars’a ulaşmak için Perseverance (Azim) isimli yer keşif aracıyla gezegenler arası uzayda 500 milyon kilometreden fazla yolculuk yapacak.
Independent Türkçe‘nin haberine göre, Mars’taki ilk hava uçuşunu gerçekleştirmek isteyen ekip için çalışmaların en zor aşamalarından birinin, yolculuğun yaklaşık 13 santimetrelik son kısmına çalışmak olduğu belirtiliyor. Çünkü helikopter, içinde bulunduğu keşif aracından zemine inebilmek için bu mesafeyi katetmeli. Ekip, görevin bu aşaması için Mars Helikopteri Bırakma Sistemi‘ni tasarladı.
ABD’nin California eyaletinin güneyinde bulunan NASA Jet İtki Laboratuvarı’nda (JPL) Mars helikopterinin yer aracı sorumlusu MiMi Aung, “Ingenuity şimdiye dek yapılan başka hiçbir helikoptere benzemiyor çünkü Mars’ta tahrik kontrollü bir uçuş da şimdiye kadar denenen hiçbir şeye benzemiyor.” dedi.
NASA Mars helikopterini yer aracının karnına yerleştirecek
NASA Mars helikopterinin, yer keşif aracı Perseverance’ın karnına yerleştirilerek Mars’a gönderileceğini belirtti. Kızıl Gezegen’e ulaştığında helikopter, araçtan ayrılarak yere indirilecek ve eklentilerini açarak görevi için hazır olacak.
Mars helikopterinin, bilgisayar, kamera ve pil gibi cihazları barındıran kare biçimli ana gövdesi A4 boyutunda standart bir dosya kağıdının yarısından bile daha küçük (16 santimetreye 14 santimetre). Gövdeden uzanan anten, güneş paneli, iniş ayakları ve 1,2 metre çapa sahip iki pervane gibi pek çok önemli parçayla helikopter karmaşık bir yapı kazanıyor. Bu, toplamda sadece iki kilogram ağırlığındaki helikopterin taşınmak üzere sıkıştırılmış şekilde paketlenmesi ve Mars’ta geri açılarak kullanılır hale gelmesi için sorun oluşturuyor.
NASA 2020 Mars görevinde helikopterin yer aracıyla birleştiği yerin sorumlusu Chris Salvo açıklama yaptı: “Bir Mars yer aracı görevinde fazladan eklenen tek bir pul bile tartışmaya değerdir. Ingenuity’nin büyük, kırılgan ve özgün bir donanım montajı var. Bu, NASA’nın gezegensel bir görevde yerleştirdiği hiçbir şeye benzemiyor.”
Mars helikopteri üzerinde çalışan mühendisler, helikopterin yer aracına nasıl ekleneceği konusunda uzun süre düşündü. Nihayetinde ekip, helikopteri Perseverance’ın karnına yerleştirmeye karar verdi. Mars’ın görece düz yüzeyi sayesinde bu yerleşimin yerden 67 santimetre yükseklik sağlaması gerektiğine karar verildi -dünyadaki araçlar yerden bunun üçte biri yüksekliğe sahiptir. Bırakma sistemi yaklaşık 6 santimetre ve helikopterin kendisi yaklaşık 49 santimetre yüksekliğe sahip; geriye 12,7 santimetrelik yolculuk kalıyor.
Ekip, alanın kısıtlığı olmasından ötürü helikopteri yatay yönde yer aracına yerleştirmeye karar verdi.
Mars keşif aracı 18 Şubat 2021’de gezegene inecek
20 Temmuz – 11 Ağustos tarihleri arasında fırlatılması planlanan Perseverance, tahmini olarak 18 Şubat 2021’de Mars’ın Jezero kraterine inecek. NASA Mars helikopteri ise yer aracının yüzeye inmesinden yaklaşık iki ay sonra bırakılacak.
Helikopter bırakıldıktan sonraki 6 gün içinde, hem helikopter hem de yer aracı ekiplerinin her şeyin yolunda olduğuna karar vermesiyle sistem devreye girecek. Buna göre, bir kimyasal tepkime tetiklenerek kesilen bir kablo helikopteri tutan yaylı kolun dönerek inmesini sağlayacak. Araç dik konuma gelip kol kilitlenene kadar küçük bir elektrik motor kolun açılmasını sağlayacak. Helikopterin tamamen dik konuma gelmesiyle yaylarla gerilmiş iki ayak açılacak ve yeni kimyasal tepkimeler de diğer ayakların bırakılmasını sağlayacak.
Görev sırasında helikopter ile yer aracı arasındaki elektrik ve veri bağlantısı sürecek. Her şeyin yolunda gitmesi halinde ekip, Ingenuity’nin yaklaşık 13 santimetrelik son mesafeyi katetmesi için sisteme komut verecek.
Perseverance’ın helikopterin üzerinden çekilmesiyle, helikopterin Güneş panelleri pillerini şarj etmeye başlayacak ve 30 Mars saati içinde uçuş test programına başlanabilecek.
Yaklaşık bir ton ağırlığındaki Perseverance, astrobiyoloji görevi çerçevesinde Mars’ta olası geçmiş mikrobiyal yaşama dair izler arayacak. Araç, gezegenin iklimsel ve jeolojik özelliklerini de belirlemeye çalışacak.
NASA Mars helikopterinin test aşamalarını, YouTube hesabında paylaştığı bir video gösteriyor;
>> SpaceX ve Elon Musk Büyük İnat Etti! O Mars’a Gidilecek!
>> NASA Ankara Fotoğrafı; Ankara’da Gece Başlıklı Fotoğraf Paylaşıldı
