Matematik problemleri arasından bazıları bir türlü çözüme kavuşturulamıyor. Bu tür bir problem olan Conway Düğümünü bir doktora öğrencisi çözdü. Lisa Piccirillo isimli öğrenci, tarihe geçti.
Matematik problemleri zaman zaman bir türlü çözülemiyor. Matematikçilerin uzun uğraşları sonucunda bunlardan bazıları çözüme kavuşturuluyor. İşte böyle bir problem olan Conway Düğümü isimli problem, 50 yıldır çözülemiyordu. Şimdi bir matematikçi bu problemi çözdü!
BBC’nin haberine göre, Amerika Birleşik Devletleri’nde doktora öğrencisi olan Lisa Piccirillo isimli kadın, Conway Düğümünü bir haftadan kısa bir süre içerisinde üstelik sadece boş vakitlerinde uğraşarak çözüme kavuşturdu.
Texas Üniversitesinde doktora öğrencisi iken problem üzerine yoğunlaşan Piccirillo, matematikçi hocası Prof. Dr. Cameron Gordon ile konuşurken problemi çözdüğünü fark etti. Piccirillo, Quanta haber sitesine yaptığı açıklamada, Prof. Dr. Gordon’a rahat bir şekilde hesaplamalarından bahsederken hocasının ona, “Neden daha fazla heyecan duymuyorsun!” diye bağırdığını söyledi. Çünkü Piccirillo düğümü çözmüştü!
Ünlü matematik problemleri arasında gösterilen Conway Düğümü nedir?
Matematik problemleri bazen içinden çıkılmaz bir hal alarak bir türlü çözülemez. İşte tam olarak böyle problemlerden olan Conway Düğümü, düğüm teorisinde, 11 geçişli özel bir düğümdür.
Conway Düğümü, 1970’te İngiliz matematikçi John Horton Conway tarafından gündeme getirilmişti. Lisa Piccirillo ise problemi ilk olarak 2018’de katıldığı bir seminerde duymuştu.
Piccirillo’nun Conway Düğümü çalışması, geçtiğimiz aylarda Annals of Mathematics dergisinde yayımlandı. Problemin üzerine düştüğünde doktora öğrencisi olan Piccirillo, aradan geçen ayların ardından şimdi Massachusetts Teknoloji Enstitüsü‘nde (MIT) öğretim üyeliği görevine başlıyor.
Matematik düğümleri, matematiğin topoloji adı verilen alanının konusudur. Topoloji çalışmaları, nesnelerin kırılmadan deforme olduklarında, büküldüklerinde ve gerildiklerinde nasıl davrandıklarını inceleniyor. Düğüm teorisi de topolojinin bir kolu olarak karşımıza çıkıyor.
Matematikteki düğümler günlük yaşantımızda şuna benzetilebilir; bir matematik düğümünün uçları birleşiyor ama en basit düğüm halka şeklinde ve çözülemiyor. Düğüm, kendi üzerinden geçtiği yerler çoğaldıkça daha da karmaşıklaşıyor.
Topoloji, ekonomi piyasalarının davranışları, DNA moleküllerinin şekilleri gibi farklı alanlarda bilim insanları tarafından kullanılıyor.
Conway Düğümü artık çözüldü ama sahibi COVID-19’dan öldü
Birçok matematikçinin üzerinde durduğu çözülemeyen matematik problemleri arasında olan Conway Düğümü problemini ilk kez gündeme getiren İngiliz matematikçi John Horton Conway, Nisan 2020’de 82 yaşındayken Covid-19’dan öldü.
Conway, Cambridge ve Princeton başta olmak üzere birçok üniversitede çalışmış bir akademisyendi.
Piccirillo, 11 farklı geçişi ve bükümü olan söz konusu matematik problemi üzerinde, çalışması biraz daha az karmaşık olan ve “kardeş düğüm” diye bilinen benzer bir versiyonu kullanarak yaklaştı. Piccirillo, bu düğümün üzerinde çalıştıktan sonra uygulamasını Conway Düğümü üzerinde de yaptı.
