Ekonomik işlemlerin güvenli dijital hesap defteri olarak anılan Blockchain teknolojisi, yaşamın her alanına giriyor. Hukuk, siyaset, finans, sigorta, eğitim, vatandaşlığa dair akla gelebilecek her konu. Özetle bireyin devletle ilişkisini yeniden şekillendirmeye aday olan Blockchain teknolojisine ilişkin İsviçre’nin somut deneyimleri, İstanbul’da düzenlenen forumda ele alındı.
Türkiye’de İsviçre Ticaret Odası Derneği’nce 20 Kasım 2018 tarihinde düzenlenen “Blockchain Türkiye’deki ve Global Ekonomik Modelleri Nasıl Değiştirecek?” konulu Ekonomik Forum’da, finansal işlemlerin yanı sıra değer ifade eden her şeyi kayıt altına alabilen Blockchain’in yaratacağı fırsatlar tartışıldı.
Forumda, Blockchain teknolojisinin ekonomik sahada meydana getirdiği değişimin, ekonomi dışı sahalar için de konuşulmaya başladığı belirtilirken, akla gelen alanların başında oy verme sistemi bulunduğuna dikkat çekildi.
Blockchain sisteminde zincir halindeki şifreleme sayesinde, herhangi bir bloktaki şifre çözülse de, diğer şifrelerin çözülebilmesi mümkün değil. Bu nedenle Blockchain’le oy vermek, mükerrer oy, sahte oy gibi seçim hilelerinin önüne geçerken, bir yandan da seçmenin sandık başına gitme zorunluluğunu kaldırıyor. Blockchain seçimlere katılım oranını artırma potansiyeli taşıyor.
Ekonomik Forum’un “Dijitalleşme ve Devletin Değişen İş Modeli- Özel Sektörün Önündeki Fırsatlar” oturumunda konuşan Düşünce Kuruluşu Procivis Think Thank Direktörü Costa Vayenas, dünyada kağıt pusulayla yapılan oy verme işleminin Estonya gibi bazı ülkelerde elektronik ortamda gerçekleştirildiğini hatırlattı.
“Democracy in The Dijital Age” kitabının da yazarı olan Costa Vayenas, İsviçre’de bazı bölgelerde on-line oy verilebildiğini ifade etti ve “10-15 yıl içinde dijital teknoloji ile oy veriyor olacağız. Bazı kilit noktalarda eksikler bulunsa da dijitale kayış sözkonusu” yorumunu yaptı.
Kurumlardan Onay Sürecini Hızlandırıyor
İsviçre’nin Blockchain teknolojisinin deneysel ortam için çok uygun olduğunu dile getiren Vayenas, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Eskiden herkes kendi işine bakardı. Şimdi herkes her şeye erişebiliyor ve her şeyi takip edebiliyor. Güç halka doğru kayıyor. Böyle bir durumda teknolojinin nasıl kullanılacağı çok önemli. Devletin onayladığı, kimlik, pasaport gibi bilgiler cep telefonunuza giriyor. Sağlık kayıtları, sosyal güvenlik gibi bilgiler de öyle. Devlet buna güvenirse, özel sektör de kullanabilir. Devlet telefonunuzdaki kimlik bilgilerini kabul ediyorsa, biz de kabul ediyoruz diyen kuruluşlar var. Bu iş evrim geçiriyor. Şeffaflık sağlıyor, olağan kayıtlar erişilebilir oluyor. Kurumlardan onay almak zaman alırken bu teknolojiyle daha kısa sürede işler tamamlanabiliyor.”
Costa Vayenas, bu sistemin risk ve zorluklar kutusunu da açtığına işaret ederek “ Blockchain’i kim kontrol edecek, bilgileri kim girecek, kodları yazan kişiler mi bizi yönetecek? gibi… Devleti ve her şeyi etkiliyor. Yani devrimci bir teknoloji olduğu kesin” diye konuştu.
Daha Hızlı Sistem, Daha Verimli Bir Hayat
Bitcoin‘in bir parçası olarak 2008 yılında oluşturulmaya başlanan Blockchain, hala geliştirilmeye devam edilen bir teknoloji. Blockchain Türkiye Platformu’nun ana sponsorluğunda gerçekleşen Forum’un açılış konuşmasını yapan Türkiye’de İsviçre Ticaret Odası Derneği Başkanı Arpat Şenocak, Blockchain’i ilgili tarafları aracı bulundurmaksızın bir araya getiren bir teknoloji olarak tanımladı.
Blockchain’in hız ve maliyetleri düşürdüğünü, beraberinde pratik çözümler sunduğunu anlatan Arpat Şenocak, “Daha hızlı sistemler oluşturarak daha verimli bir hayat sağlıyor. Şu anda bu teknolojinin günlük hayatta kullanılması için, devlet ve özel firmalar arasında bazı çalışmalar yapılıyor. Örneğin sigortacılık ve bankacılık sektörlerinde yoğun Ar-Ge çalışmaları var, bunun lojistiğe, tekstile, perakendeye uzanan pek çok noktası bulunuyor. Önemli olan burada ortak bir data oluşturmak ve bunun paylaşılmasını sağlamak” diye konuştu.
Blockchain ’de treni kaçırmayalım uyarısı
Türkiye’de konuyla ilgili yoğun çalışma yapıldığını da anlatan Arpat Şenocak, ancak devlet tarafından kullanılması için daha vakit bulunduğunu söyledi. Şenocak “Umarım teknolojik olarak ivme çabuk yakalanır da treni kaçırmayız” diye konuştu.
“İki Ülke Arasında Ortak Çalışma Yapılabilir”
Forumun açılışında konuşan İsviçre Büyükelçisi H.E.Dominique Paravicini de şirketler ve kuruluşların bu teknolojiyi daha fazla kullanmaya başladığını ifade etti. Paravicini, “Şu an bize sunulanların yarının gerçeği olmayabileceğini düşünüyorum. Bu teknoloji ile Türkiye ve İsviçre arasında ortak çalışmalar yapabiliriz ve bu forum bize bunun için bir zemin hazırlıyor. Bu alandaki fırsatları iki ülke olarak paylaşabileceğimizi düşünüyorum” ifadelerini kullandı.