Vodafone, aralarında Türk mühendislerin de bulunduğu geniş bir araştırma ekibiyle birlikte, şebeke donanım ve yazılımı, bilgisayar çipleri, spektrum ve bulut bilişim konularında 5G odaklı test ve değerlendirmeler yapıyor.
5G’nin bugün mümkün kılınan canlı örneklerini, Vodafone Türkiye’nin ev sahipliğinde Dresden Teknik Üniversitesi 5G laboratuvarını ziyaret ederek deneyimledik.
Vodafone, 2020 yılında hizmete sunulması beklenen 5G teknolojisi için çalışmalarını hızlandırdı. İki yıl önce dünyanın en köklü üniversitelerinden Dresden Teknik Üniversitesi’nin işbirliğiyle 5G laboratuvarı kuran Vodafone, araştırmacılara, şebeke donanım ve yazılımı, bilgisayar çipleri, spektrum ve bulut bilişim konularında 5G odaklı test ve değerlendirmeler yapma imkânı veriyor.
Laboratuvarda, Dresden Teknik Üniversitesi Vodafone Mobil İletişim Sistemleri Bölüm Başkanı Profesör Gerhard Fettweis’ın başkanlığında çalışmalarını sürdüren ve aralarında Türk mühendislerin de bulunduğu ekip, geleceğin mobil teknolojilerine hazırlanmak için kablosuz iletişim teknolojilerini özellikle veri hızı, gecikme süresi ve IP (İnternet Protokolü) hizmetleri açısından yeniden ele alarak sektörlerarası bir oluşuma öncülük edecek çalışmalara imza atıyor.
5G teknolojisi canlı olarak deneyimlendi
Vodafone Türkiye, Nisan başında hizmete girecek 4.5G öncesinde, bu teknolojinin bir sonraki adımını temsil eden 5G’yi Almanya’nın Dresden kentinde deneyimletti. Vodafone Türkiye Teknolojiden Sorumlu İcra Kurulu Başkan Yardımcısı Mallik Rao’nun katılımıyla Dresden Teknik Üniversitesi’nde gerçekleştirilen toplantıda, Vodafone’un 5G vizyonu ve yol haritası hakkında kapsamlı bilgi verildi; 5G laboratuvarında yapılan canlandırmalarla bu teknolojinin canlı örnekleri, Türkiye’den ziyarete katılan gazeteciler tarafından deneyimlendi. Canlandırmalarda özellikle 5G ile gecikme sürelerinin çok düşük bir seviyeye indiği, 5G ile elde edilecek akustik iletişim sistemleriyle sesin dinleyicinin bulunduğu lokasyonda anlık olarak bulunabildiği, uzaktan anlık erişim örnekleri sergilendi. Sanal gerçeklik cihazları kullanılarak 5G altı teknolojilerle uzaktan atılan bir top karşılayan tarafından tutulamazken, 5G’nin gecikme sürelerinin azalmasıyla bu durumun mümkün olduğu katılımcılar tarafından bizzat deneyimlendi. Yine katılımcılar tarafından bizzat deneyimlenen bir başka örnek de 5G test altyapısı kullanılarak hazırlanan özel bir eldiven ile ekran içindeki prizmatik şekillere dokunabilmek ve bu şekilleri hareket ettirebilmek oldu. Bu yöntemin özellikle uzaktan tıbbi kontrol, hatta uzaktan ameliyat gibi olanakları mümkün kılabileceği belirtiliyor. Gerçekleştirilen bir diğer canlandırma gösterisinde 484 hoparlörlü bir stüdyoda sağlanan Surround sistem aracılığıyla 5G teknolojisinde elde edilecek akustik iletişim deneyimlendi. Bu örnekte, dinleyici hangi lokasyonda ve sahneye hangi mesafede olursa olsun, sesin ulaşma süresi her noktada eşite yaklaşabiliyor.
Mallik Rao: Standartların belirlenmesi için Ar-Ge yatırımları önemli
5G teknolojisi ile birlikte bağlantı sorununun tamamen ortadan kalkarak dijital hayatın anlık akışın gerçeği haline geleceğini belirten Mallik Rao, Vodafone Grubu’nun 5G teknolojisi için global araştırma-geliştirme çalışmalarına destek vermesinden mutluluk duyduklarını ifade etti. Rao, şunları söyledi:
“Tüm dünyada telekomünikasyon sektöründe teknolojik gelişmelere öncülük eden bir şirket olarak, müşterilerimize mükemmel veri kullanım deneyimi yaşatmak için çalışmalarımızı sürdürüyoruz. 4G ve üstü teknolojilerin global düzeyde oluşmasına ve gelişmesine ciddi katkılar sağlayarak bugün 20 ülke ve pazarda 4G ve üstü hizmetler sunan Vodafone Grubu’nun şimdi de 5G teknolojisi için adım atarak global araştırma-geliştirme çalışmalarına destek vermesinden mutluluk duyuyoruz. Vodafone’un geleneksel üniversite-sanayi işbirliği anlayışı doğrultusunda Dresden Teknik Üniversitesi ile yürütmekte olduğu iş ortaklığının 5G standartlarının yazılmasında önemli sonuçları olacağını düşünüyoruz. 5G, şu an için teorik tartışmaları yürütülen ve 2020 gibi ileri bir tarih için planlanan bir teknoloji olsa da, Vodafone Türkiye olarak, bu alandaki gelişmeleri yakından takip ediyor ve 4.5G’de olduğu gibi, 5G’de de Vodafone’un global deneyimini Türkiye’ye taşımak için sabırsızlanıyoruz.”
Fettweis: 5G’de sektörlerarası oluşuma liderlik edebilecek konumdayız
Toplantıda konuşan ve günümüzde belli bir içeriği bir yerden başka bir yere taşımaktan ibaret olan mobil iletişimin gelecekte çok sayıda nesneyi çok az insan müdahalesiyle gerçek zamanlı kontrol etme yetisinden ibaret olacağını söyleyen Dresden Teknik Üniversitesi Vodafone Mobil İletişim Sistemleri Bölüm Başkanı Profesör Gerhard Fettweis, “Geleceğin mobil teknolojilerine hazırlanmak için kablosuz iletişim teknolojilerini özellikle veri hızı, gecikme süresi ve IP hizmetleri açısından yeniden ele almamız gerekiyor. Dresden Üniversitesi olarak, gerek yeni kurduğumuz 5G laboratuvarı, gerekse Vodafone gibi global iş ortaklarımızın desteği sayesinde, bu hassas sorulara yanıt bulacak sektörlerarası bir oluşuma liderlik edebilecek konumdayız” dedi.
Karakutulu arabalar, 10 yılda bir şarj edilen cihazlar
2020 yılı ve sonrasında 5G teknolojisi ile beraber dokunsal/etkileşimsel internet (tactile internet) hizmetlerinin günlük hayatı taban tabana değiştireceğinin altını çizen Fettweis, “Sürücüsüz arabalar da ancak 5G ile birlikte hayatımıza girebilecek. Bu aşamada trafik ışıklarını dahi kullanmayabiliriz. Arabaların tüm hareketlerini kaydeden, tıpkı uçaklarda olduğu gibi karakutuları olacak” diye konuştu. Saniyede 10 gigabit hızlarla internette devasa boyutta içeriklerin oluşacağına dikkat çeken Fettweis, “Tüm bu içerik gecikme süreleri minimum düzeyde, dayanıklılık ise en yüksek seviyede olacak. Ayrıca, bunun çoğalarak arttığını da tek bir AAA pil ile 10 yıl şarj etmeden çalışabilen cihazlar ile göreceğiz” dedi. Canlı yayın teknolojileri, akustik iletişim gibi alanlarda 5G ile çağ atlanacağını belirten Fettweis, “Sözgelimi bir sahanın her yerinden anlık görüntüler alınabilecek. Hatta, futbol maçlarını bir oyuncunun gözünden takip eder hale gelebileceğiz” ifadelerini kullandı.
Vodafone’un 5G takımında Türk mühendisler de çalışıyor
Vodafone’un 5G araştırma-geliştirme ekibinde Türk mühendisler de çalışıyor. Dresden Teknik Üniversitesi bünyesinde yaptıkları çalışmalara ilişkin bilgi veren Dresden Üniversitesi 5G Laboratuvar Araştırma Grubu liderlerinden Meryem Şimşek, kablosuz şebekeler, kendi kendini organize eden heterojen ağlar, sistem seviyesi modelleme, takviyeli öğrenme, oyun teorisi, müdahale koordinasyonu, gecikme süresinin minimum seviyeye indirilmesi, kablosuz şebekelerde yüksek güvenilirlik, multi-RAT çoklu bağlantı, 5G şebekeleri ve kullanım vakaları hakkında bilgi verdi.
Gecikme süreleri 1 milisaniyeye düşecek
Araştırmacılar, henüz geliştirme aşamasının ilk evresinde olan 5G teknolojisiyle, mobil şebekelerin hız, esneklik ve sistem zekâsı gibi özelliklerinde köklü gelişmeler yaşanacağını tahmin ediyor. Buna göre, 5G teknolojisiyle birlikte, gecikme süreleri ciddi biçimde kısaltılarak yeni nesil makineler arası iletişim (M2M) uygulamaları hayata geçirilebilecek. Tek bir şebekeye aynı anda çok sayıda cihazın bağlanması, sorunsuz bir şekilde mümkün olabilecek. Spektrum verimliliği artırılırken, ultra hızlı mobil şebeke erişimi de genişletilebilecek. Otomobilden ilaca, ayakkabıdan tencereye kadar birçok nesneyi internete bağlayacak 5G şebekesinde tüm nesneler birbiriyle internet üzerinden konuşabilecek. Gecikme problemini neredeyse ortadan kaldırarak 1 milisaniyeye düşüren 5G altyapısı, her durumda internet bağlantısının kopmaması anlamına geliyor.
Şu anda temelleri atılan akıllı şehirlerde de mobil sağlık, akıllı ulaşım, akıllı elektrik gibi her noktada bir haberleşme katmanı olacak ve bu katmanlar, hepsinin uyumunu sağlayacak akıllı şebeke altyapısıyla desteklenecek. 4G ile başlayan ve 5G ile büyük bir sıçrama sağlayacak olan akıllı şehirleşme, kamu hizmetlerinden güvenliğe, ulaşımdan şehir hizmetlerine, tüm alanlarda toplumun refahına, sağlığına, güvenliğine ve verimliliğine, insanlığın yeni bin yılına yakışan değişiklikler getirecek.
